DOMOWE METODY OCZYSZCZANIA WODY PITNEJ

Dodano 07-01-2012 przez Jacek Gąsiorowski

Rozdz. 6  6.1 do 6.5   DOMOWE METODY OCZYSZCZANIA WODY PITNEJ

Konsumenci wody pitnej już od dawna krytycznie patrzą na jej jakość. Oczywiście jedynym dostrzeganym mankamentem jest najczęściej mętność wody spowodowana zawiesinami lub jej niepożądany zapach, wywołany najczęściej chlorem.

O istnieniu w wodzie setek innych związków chemicznych statystyczny konsument i tak nic nie wie, ponieważ są niewidoczne, bez smaku i bez zapachu. Coraz częściej odbiorcy wody pitnej sięgają do różnych metod poprawiania jej jakości. Sklepy oferują dziś wiele domowych filtrów zróżnicowanych ze względu na budowę oraz skuteczność. W rozdziale tym opisano najczęściej spotykane metody domowego oczyszczania, a raczej doczyszczania wody pitnej.
6.1. FILTRY MECHANICZNE
Filtry mechaniczne (inaczej sedymentacyjne) usuwają z wody wyłącznie części mechaniczne, jak piasek, muł, iły, rdza żelaza itd. Zanieczyszczenia te pochodzą najczęściej z trzech źródeł:
    1.    Niedokładne oczyszczanie w zakładach wodociągowych.
    2.    Częste awarie rur wodociągowych.
    3.    Oddzielanie się kamienia od wewnętrznych powierzchni rur przepływowych.
Dokładność oczyszczania filtrów mechanicznych zależy od materiału wkładów filtrujących oraz od ich porowatości. Najczęściej spotykane w handlu filtry mechaniczne dzieli sie według materiału na:
    •    siatkowe,
    •    porcelanowe,
    •    włókninowe,
    •    sznurkowe.
Domowe filtry mechaniczne dzielimy ponadto według ich przepuszczalności i zastosowania:
    •    Filtry kuchenne.
    •    Filtry centralne.
Filtry kuchenne są najczęściej nakręcane na wylewkę. Zatrzymują one niegroźne dla zdrowia części mechaniczne, a przepuszczają wszystkie groźne związki chemiczne. Ich wadą jest równiez szybki rozwój bakterii i wirusów, dla których doskonałą pożywką jest brud gromadzacy się na powierzchni filtrów.
Filtry centralne (rys. 26) montowane są przy głównym wejściu wody do mieszkania (lub domu) i ich zadaniem jest oczyścić z części mechanicznych całą wodę używaną w domostwie. Tak oczyszczona woda
    •    zabezpiecza rury domowe przed szybkim zatykaniem się,
    •    chroni drogie baterie wodne przed szybkim zużyciem,
    •    poprawia komfort higieny osobistej i prania.
Uwaga: centralne filtry mechaniczne nie usuwają rozpuszczonego w wodzie żelaza oraz związków wapnia i magnezu, powodujących tworzenie się kamienia kotłowego (twardość wody).

Rys. 26. Centralne filtry mechaniczne

6. 2. FILTRY Z WĘGLEM AKTYWNYM
Węgiel aktywny jest bardzo popularnym materiałem stosowanym w filtracji wody. Do produkcji węgla aktywnego używa się najczęściej drewna bukowego, ale ostatnio najlepszym surowcem okazały się łupki kokosowe. Surowiec taki prażony jest przy wysokim ciśnieniu do temperatury 600°C. W efekcie otrzymuje się materiał o wyjątkowo dużej porowatości, jednakże nie ta właściwość węgla aktywnego jest wykorzystywana do filtracji wody. Okazuje się, że węgiel aktywny ma właściwości sorbcyjne i redukuje zawartość chloru w wodzie. A ponieważ na brak chloru w wodzie nie narzekamy, a jego zapach bardzo nam dokucza, stąd też niemała popularność filtrów węglowych. Niestety wszystkie inne związki zawarte w wodzie węgiel aktywny zatrzymuje w minimalnym stopniu albo przepuszcza je całkowicie.
Zaznaczyć należy, że również filtry węglowe są doskonałym miejscem do wylęgania się bakterii, gdyż często gromadzi się w nich brud z wody. Również stary węgiel, który ulegnie rozkładowi i straci swoją aktywność (lasacja węgla) jest doskonałym miejscem dla rozwoju bakterii. Stąd też należy wymieniać go po 6 miesiącach od momentu pierwszego kontaktu z wodą.

FILTRY Z WĘGLEM AKTYWNYM REDUKUJĄ JEDYNIE 
ZAWARTOŚĆ CHLORU W WODZIE, PRZEPUSZCZAJĄC 
JEDNOCZEŚNIE WSZYSTKIE INNE ZWIĄZKI 
W NIEJ ZAWARTE.

Domowe filtry z węglem aktywnym dzielimy, podobnie jak mechaniczne, na:
    •    Filtry kuchenne.
    •    Filtry centralne.
Węglowe filtry kuchenne są najczęściej kombinacją filtrów mechanicznych z węglem aktywnym i są nakręcane na wylewkę kuchenna.
Filtry centralne z węglem aktywnym są również uzupełnieniem filtrów mechanicznych (wkłady włókninowe są wypełnione węglem). Dodatkową zaletą tych filtrów jest redukcja chloru w wodzie i jej większa przydatność do higieny osobistej ciała.
Widzimy zatem, że zarówno kuchenne filtry mechaniczne, jak i węglowe nie usuwają z wody tego, co stanowi największe niebezpieczeństwo - związków chemicznych. Poprawiają jedynie pewne właściwości organoleptyczne wody, w tym przypadku mętność (filtry mechaniczne) oraz smak i zapach (filtry węglowe).
Ponieważ kuchenne filtry mechaniczne oraz węglowe poprawiają tylko wygląd i zapach wody pitnej - cechy, które nie mają istotnych efektów zdrowotnych, a jednocześnie przepuszczają wszystkie związki chemiczne w niej rozpuszczone, które są najgroźniejsze, nadano im miano filtrów psychologicznych.

KUCHENNE FILTRY MECHANICZNE I WĘGLOWE SĄ 
FILTRAMI PSYCHOLOGICZNYMI, PONIEWAŻ ZATRZYMUJĄ WIDOCZNE I MAŁO GROŹNE ZAWIESINY LUB REDUKUJĄ ZAWARTOŚĆ CHLORU, A JEDNOCZEŚNIE PRZEPUSZCZAJĄ NIEWIDOCZNE, ALE GROŹNE ZWIĄZKI CHEMICZNE 
ROZPUSZCZONE W WODZIE.

6.3. GOTOWANIE WODY
Niestety, jeszcze wiele gospodyń domowych stosuje długie gotowanie wody jako metodę na poprawienie jej jakości. Nie wiedzą jednak, że w ten sposób woda nie będzie lepsza, lecz wręcz odwrotnie. Wodę pobraną zarówno z kranu, jak i ze studni trzeba gotować, bo nawet jeśli była ona zdezynfekowana chlorem w zakładach wodociągowych, nigdy nie ma gwarancji, że nie została ponownie zakażona w rurociągach. Gotowanie ma na celu zniszczenie ewentualnych bakterii i wirusów, jednakże dla zabicia tych drobnoustrojów wystarczy krótko zagotować wodę (dla zabicia muchy nie potrzebna jest armata).
Przypomnijmy sobie z lekcji fizyki, że gotowanie wody polega na jej intensywnym parowaniu. Im dłużej ją gotujemy, tym więcej czystej (!!!) wody ubędzie wraz z parą. Pozbędziemy się czystej wody, bowiem paruje tylko woda i ewentualnie gazy, natomiast wszystkie bez wyjątku związki rozpuszczone pozostaną w niej. Im dłużej gotujemy wodę, tym bardziej zagęszczamy zawarte w niej substancje chemiczne. Jeżeli w czasie gotowania tworzy się na ściankach naczynia kamień, to jego źródłem są wyłącznie związki wapnia i magnezu. Oba te pierwiastki zaliczane są wprawdzie do pierwiastków życia, jednakże ich wadą jest tworzenie kamienia w rurociągach, kotłach, garnkach, żelazkach itd. Im więcej wapnia i magnezu w wodzie, tym woda jest bardziej twarda. Jeśli kamień otrzymuje rdzawy kolor, to oznacza, że w wodzie znajduje się ponadto żelazo lub mangan.

GOTOWANIE WODY SŁUŻY TYLKO DO USUWANIA 
BAKTERII I WIRUSÓW CHOROBOTWÓRCZYCH, KTÓRE 
MOGĄ SIĘ W NIEJ ZNAJDOWAĆ. IM DŁUŻEJ GOTUJEMY 
WODĘ, TYM BARDZIEJ ZAGĘSZCZAMY ZAWARTE 
W NIEJ SUBSTANCJE ROZPUSZCZONE.

6. 4. MAGNETYZERY
Niektóre związki chemiczne rozpuszczone w wodzie wytrącają się z niej i tworzą w rurach charakterystyczny kamień. Zjawisko jest bardzo uciążliwe, bowiem zarastające rury zatykają się, a piece kotłowe, bojlery, ekspresy do kawy i żelazka zużywają więcej energii. Jeśli jest to kamień spowodowany związkami wapnia i magnezu (związki te wpływają na twardość wody), to można temu przeciwdziałać filtrami chemicznymi (tzw. zmiękczacze), które są opisane w kolejnym rozdziale.
Ale istnieje również inna metoda likwidująca kamień w rurach, dużo prostsza. Otóż, jeśli wodę zawierającą związki tworzące kamień podda się działaniu silnego pola magnetycznego, to okaże się, że kamień taki przestanie się odkładać. Mało tego, namagnetyzowana woda nawet rozpuszcza kamień, który już wcześniej osadził się w rurach. Pole magnetyczne wytwarza się poprzez instalowanie na rurach wodociągowych odpowiednio dopasowanych magnesów lub elektromagnesów, a urządzenia takie nazywa się magnetyzerami.
Zwracamy uwagę na fakt, że magnetyzery nie filtrują wody, lecz zupełnie odwrotnie - sprawiają, że ,,brud", który wcześniej zatrzymywał się na rurach, teraz w niej pozostaje. Dlatego nie można nazywać ich filtrami do wody. Jeśli ktoś zafunduje sobie magnetyzer, to powinien mieć na uwadze, że chroni co prawda swoje rury, ale jego woda będzie bardziej obciążona chemicznie.

MAGNETYZERY NIE OCZYSZCZAJĄ WODY, LECZ JĄ 
BRUDZĄ, PONIEWAŻ OCZYSZCZAJĄ RURY.

6.5. FILTRY CHEMICZNE
Filtry chemiczne (inaczej wymieniacze jonowe lub dejonizatory) są jedynymi stosowanymi w filtracji wody urządzeniami, które chemicznie usuwają z wody pewne pierwiastki. Grupę filtrów chemicznych tworzą praktycznie dwie kategorie:
    1.    Odżelaziacze, których zadaniem jest usuwać lub redukować w wodzie żelazo lub mangan.
    2.    Zmiękczacze, które usuwają z wody wapń i magnez (lub redukują ich ilość),
pierwiastki odpowiedzialne za twardość wody.
Żelazo jest wprawdzie jednym z pierwiastków życia, jednakże nadmiar żelaza jest bardzo niepożądany, bowiem sprawia, że:
    •    Cierpimy na wszelkie choroby układu pokarmowego.
    •    Po każdym praniu biała bielizna i pościel ma rdzawy kolor.
    •    Woda brudzi sanitariaty (muszle, wanny itd.).
    •    Woda ma odpychający wygląd oraz zapach i nie nadaje się do picia.
    •    Rury, hydrofory i inne urządzenia wodne zarastają rdzą.
    •    Zużywamy więcej energii z powodu zarośniętych przewodów i uszczelek w piecach i bojlerach.
Również wapń i magnez, pierwiastki powodujące twardość wody, są w wodzie bardzo niekorzystne, mimo że należą do makroelementów niezbędnych do życia. Twarda woda powstała z nadmiaru tych pierwiastków powoduje, że:
    •    W urządzeniach wodnych i rurach wydziela się kamień i zatyka je.
    •    Piece kotłowe i bojlery zżerają więcej energii niż potrzeba, ponieważ spirale i powierzchnie grzewcze są izolowane kamieniem.
    •    Musimy używać większej ilości drogich proszków do prania oraz więcej i płynów do spłukiwania naczyń.
    •    Resztki związków pozostające w wypranej bieliźnie mają kontakt ze skórą, podrażniają ją i musimy kupować drogie kremy dla jej ochrony.
    •    Musimy nieustannie czyścić płytki, armaturę, umywalki itp. z plam po twardej wodzie.
W odżelaziaczach oraz zmiękczaczach wykorzystuje się zjawisko dysocjacji, które jest opisane w dalszej części książki. Wymiana jonowa w tych filtrach polega na wymianie niekorzystnych jonów (żelaza, manganu, wapnia lub magnezu) na jony mniej szkodliwe (najczęściej sodu), pochodzące ze specjalnie dobranych soli dodawanych do obrabianej wody. Odżelaziacze i zmiękczacze usuwają z wody (lub redukują) wyłącznie wyżej wymienione pierwiastki, a wszystkie inne związki chemiczne zawarte w niej przepuszczają w 100%. Ponieważ woda po przejściu przez te filtry zawiera wszystkie pozostałe związki chemiczne i dodatkowo więcej sodu, stąd często nie nadaje się do picia. Poniższy rysunek pokazuje na przykładzie domu mieszkalnego korzyści płynące z filtra zmiękczającego.

Rys. 27. Zalety miękkiej wody w domu.

Zarówno odżelaziacze, jak i zmiękczacze filtrują całą objętość wody wykorzystywanej w gospodarstwie domowym, stąd są montowane przy wejściu głównej rury do tego gospodarstwa.

ODŻELAZIACZE USUWAJĄ Z WODY TYLKO ŻELAZO I MANGAN, NATOMIAST ZMIĘKCZACZE USUWAJĄ TYLKO WAPŃ I MAGNEZ. WSZYSTKIE POZOSTAŁE ZWIĄZKI CHEMICZNE ZAWARTE W WODZIE PRZECHODZĄ PRZEZ TE FILTRY.

Następny rozdział: 7 
MINERAŁY W WODZIE

Jak poradzić sobie z twardą wodą w domu proponujemy 2 rozwiązania link poniżej:
Technologia uzdatniania wody nowoczesnym urządzeniem Impuls lub Stacja Zmiękczania Wody na Jonitach

Tagi